Ermişler ya da Günahkarlar: Gerçek ile Kurgu Arasında
İngiliz romancı ve senarist Anthony Horowitz’in kaleme aldığı korku ve gerilim yüklü oyunu Ermişler ve Günahkârlar, cesur sahneleriyle izleyiciyle buluşmaya devam ediyor. Oyunun başarılı çevirmeni Zeynep Avcı, kelimelerin derinliklerinde yatan duyguları kaybetmeden aktarırken; oyunun yönetmeni Onur Erbilen de seyri zevkli, birçok duyumuzu harekete geçirecek rejisiyle seyirciyi koltuklarına hapsediyor. Başarılı oyunun başrollerini Burak Demir (Dr. Farquhar), Aziz Çoban (Mark Styler) ve Cemre Melis Çınar (Hemşire Plimpton) paylaşıyor.
Ermişler ve Günahkârlar oyunu, Burak Demir’e 2023 Direklerarası Tiyatro Ödülleri’nde “En İyi Erkek Oyuncu” ödülü ile Ekin Yazın Dostları Tiyatro Ödülleri 2021–2022–2023 “Yılın Erkek Oyuncusu” ödüllerini kazandırdı. 2017 yılında izlediğimiz Ebedi Barış oyunundaki rolüyle akıllarımıza kazınan Demir, yeni dönem dizileri ve tiyatro oyunlarındaki performansıyla izlemesi keyifli anlar yaratıyor. Ermişler ve Günahkârlar oyunundaki yardımcı rolüyle hafızalarımızda yer edinen Aziz Çoban ise 2023 Yeni Tiyatro Dergisi Emek ve Başarı Ödülleri “Yardımcı Rolde En İyi Erkek (Dram)” ödülünün kazananı oldu.
Günümüz oyunlarını Ermişler ve Günahkârlar’dan ayıran en önemli unsur, ele aldığı cinayet konusunu soğuk bir ciddiyetle işliyor olması. Cinayetlerin nasıl bir anda işlendiğine dair ipuçlarını görebileceğimiz; toplumsal normlara uyum sağlarken bir yandan da bastırdığımız dürtülerimizin gün yüzüne çıktığında başımıza gelebilecek olaylar silsilesini gözümüze gözümüze sokan bu oyun, izlemesi zor ve yer yer rahatsız edici bir duyarsızlıkla ilerliyor.
Akıl hastanesindeki doktorun serin odası seyirci koltuğundan hissedilirken, akıllarda tek bir soru işareti oluşuyor: Easterman kim? Polisiye roman yazarı Styler, tarihin en büyük seri katilinin hikâyesini yazmak ister ve katilin tutulduğu akıl hastanesine röportaj yapmaya gider. Doktor Farquhar, Styler’ın bu ziyaretindeki amacı bizzat bilen kişidir. Burada gerçek ile kurgunun iç içe geçtiğini izlerken, hangisinin şu anda yaşandığını anlamaya çalışacaksınız. Easterman adındaki seri katilin hikâyesini yazmak isteyen yazarı zorlu bir görev bekliyordur. Bu görevde ona kim eşlik ediyor dersiniz? 80 dakika boyunca gerilim yüklü mekânın sessiz izleyicileri olarak aklınızda bu soru dolaşmaya başlayacak. Belki de bu soruyu sormak bile aklınızın ucundan geçmiyor, ta ki akıllıca bir ters köşe ile oyun kendini zirveye taşıyana dek.
Yönetmen Onur Erbilen, doktor ve yazar arasındaki sorgulayıcı diyalogları çok dostane bir rejiyle ısıtmayı tercih ediyor. Sahnenin ışıklandırılması, farklı materyaller (sigara dumanı) ve silüetlerin, düelloya hazırlanan kovboy edasındaki sempati uyandıran anları; cinayetin bizzat işlenme anı (kan kullanımı), diyaloglara eşlik eden gerilim müzikleriyle oyunun izlenebilirliğini artırarak seyircinin o anda yaşamasını başarıyla sağlıyor. Şuraya küçük bir parantez açıp kısa bir uyarı eklemeyi ihmal etmeyeyim: “Kan, yüksek çığlık, gerilim” kavramlarına duyarlı biriyseniz ya kendinizi buna hazırlayarak gidin ya da biraz üst koltuklardan birini tercih edin.
Oyunun dili oldukça sert ve yıkıcı. Karakomedi tarzındaki işleyiş, seyirci ile oyuncular arasında sıcak bir etki uyandırmayı başarıyor. Oyun sürecinde bazı anlarda dördüncü duvarı kırıp seyirciye mizahi, açıklayıcı replikler yapılıyor. Bu, her ne kadar bağlamdan koparıyor gibi görünse de zihninizin gerçeğe dönmesi için içinize su serpiyor. Su demişken, merak etmeyin; Doktor Farquhar bol bol su içmeyi ve etrafı serinletmeyi ihmal etmiyor.
Son zamanlarda karakomedi tarzında izlediğim en akılda kalıcı oyunlar arasında ilk sırayı alan Ermişler ya da Günahkârlar, sahnede seyirci ile buluşmaya devam ediyor. Hiçbir şeyin göründüğü gibi olmadığı; iyiliklerin aksine kötülüklerin daha cazip geldiği yaşamda, insanın kendi karanlık yönleriyle yüzleşmeye çaba sarf etmesi düşüncesi belki sizlere bir fikir verir. Toplumun aksine, yasak olanın peşinden gitmek yerine gerçek sevginin, şefkatin ve merhametin biz insanlığa fayda sağlayıcı birer destek olduğunu öğrenmek ve paylaşmak hepimiz için güzel bir geleceğin kapısını açar. Tiyatro iyileştirir.
Ermişler ya da Günahkarlar: Gerçek ile Kurgu Arasında
