The Assessment: Boğazımızdaki Düğüm
Dünya kötüleştikçe güvenebileceğiniz tek şey, hayatı daha da zorlaştırmayı hedefleyen bir devlet bürokrasisidir. İşte The Assessment’ın genel önermesi bu: Zenginlerin bile boyunlarındaki görünmez elden kaçamadığı, derin bir bilim kurgu dramedisi. Müzik video yönetmeni Fleur Fortuné’nin ilk uzun metrajlı filmi beklendiği üzere tarzdan yoksun değil; ancak yönetmenin, fikirlerle o kadar dolu bir senaryoyu ne kadar dizginleyebileceği tartışılır. Zira senaryo, filmin dikkatlice ayarlanmış atmosferini sonunda altüst ediyor.
Yorgos Lanthimos’u bile utandıracak bir konseptten (The Lobster’dan esinlenmiş gibi duruyor) yola çıkan hikâye, iklim değişikliğinin Dünya’yı yaşanmaz hâle getirdiği distopik bir gelecekte geçiyor. Mia (Elizabeth Olsen) ve Aaryan (Himesh Patel) gibi şanslı (ve zengin) olanlar, iklim kontrollü bir kubbe altında, dışı brutalist, içi ise retro-yetmişler tarzı (yapım tasarımcısı Jan Houllevigue’in akılda kalıcı çalışması) muhteşem tasarımlı bir evde nispeten normal bir hayat sürebiliyorlar. Çift, aile kurmaya hevesli; ancak aşırı nüfus artışını önlemek için sıkı kontroller uygulanıyor. Çocuk sahibi olmak isteyen herkesin yedi günlük, yüz yüze bir değerlendirmeden geçerek onay alması gerekiyor. Hükümet değerlendiricisi Virginia (Alicia Vikander) kapılarını çaldığında ise Mia ve Aaryan, ayrıcalıklarının pek de bir kaldıraç olmadığını ve evliliklerinin sandıkları kadar güçlü olmadığını fark ediyorlar.
Filmin büyük bir kısmı, hızla zararsızdan akıl almaz hâle gelen değerlendirme dönemi boyunca geçiyor. Virginia, başlangıçta aşırı kendine güvenen Mia ve Aaryan’a basit bir sözlü anketle başlıyor. Sorular kişisel (“Ne sıklıkla seks yapıyorsunuz?”) olsa da, henüz ikili için sınırı aşan bir şey olmuyor. Ama süreç devam ettikçe, Virginia gerçekten bir bebek gibi davranmaya başlıyor: Yemek yemeyi reddediyor, ortalığı karıştırıyor ve hatta kucağa alınmayı talep ediyor. Değerlendirmenin yalnızca yaşam koşullarını gözlemlemekten ibaret olacağını düşünen Mia ve Aaryan için bu davranışlar, çiftin ilişkisine sinmiş eşitsizlikleri ve dengesiz güç dinamiklerini ortaya çıkarıyor. Ancak Mia ve Aaryan değerlendirmede derinleştikçe daha uğursuz şeyler yüzeye çıkıyor.
The Assessment: Boğazımızdaki Düğüm
Mrs. & Mr. Thomas (Nell Garfath-Cox and Dave Thomas) ve John Donnelly tarafından yazılan senaryo, Mia ve Aaryan’ın ilişkilerini korumak için dikkatle kaçındıkları içsel zorlukları incelerken iyi işliyor. Aralarındaki bir zamanlar gizli kalan güç dinamikleri ve varsayımlar, üçüncü bir kişinin eklenmesiyle gün yüzüne çıkıyor. Senaryo ayrıca ikilinin ebeveyn olma kararlılıklarını, yeteneklerine olan inançları sarsılsa bile vurgulamakta başarılı bir iş çıkarıyor. Bu, filmin en iyi sekansında belirginleşiyor: Virginia’nın, Mia ve Aaryan’ın huysuz bir çocuk gibi davranırken düzenlemek zorunda kaldıkları ani akşam yemeği partisinde. Eski sevgililerin ve yargılayıcı arkadaşların katıldığı bu sahne, Minnie Driver’ın keskin performansıyla desteklenen, son derece komik anlar içeriyor.
The Assessment: Boğazımızdaki Düğüm
Ancak film üçüncü perdeye girip merkezindeki yavaş yavaş çözülen ilişkiden uzaklaştığında The Assessment zeminini kaybediyor. Mia’nın doruk noktasına ulaşan kişisel bir göreve giriştiğinde film, bir mini diziye yetecek kadar geçmişi ve bilgiyi açığa vurmaya başlıyor. Bu durum, özünde bir çiftin içindeki ve dışındaki arzu ve ihtiyaç hikâyesi olan şeyi temelinden sarsıyor. Filmin en iyi soruları, ebeveyn olmanın ne gerektirdiği hakkında; birinin ebeveyn olup olamayacağı hakkında değil.
The Assessment’ın sınıf kaygılarıyla yüzleşmeye başlaması filmin sonlarına doğru oluyor ve bunlar göz ardı edilemez. Zenginlerin, sermayelerinin onları iyi ebeveyn yaptığına dair düşüncesine kısaca değiniliyor; ancak bu yalnızca filmi, amaçlanan derinliği yakalayamayan moral bozucu bir sonuca doğru yönlendirmek için yapılıyor. Şık ve hüzünlü, komik ve acı The Assessment, izleyicisini bir teste tabi tutuyor; ancak sonuçlar pek de mantıklı gelmiyor.
Letterbox:3
