Özgür Kelimeler: Gazzeli Bir Şair: Sanata Tutunan Bir Adamın Hikayesi
Özgür Kelimeler: Gazzeli Bir Şair (Free Words: a Poet from Gazza), 36. Ankara Film Festivali’nde Nilgün filmi ile birlikte izleyiciyle buluşan, Abdullah Harun İlhan imzalı sarsıcı bir belgesel. Film, Filistinli şair Mosab Abu Toha’nın Gazze’de süren işgalin ortasında parçalara ayrılan hayatını, kayıplarını ve direnişini yalın ama çarpıcı bir dille aktarıyor. Nefesimi tutarak izlediğim bu yapım, kısa süresine rağmen anlattığı hikâyenin ağırlığıyla derinden iz bırakan, duygu yüklü bir deneyime dönüşüyor.
Mosab Abu Toha, üç çocuk babası bir öğretmendir. Şiir yazmak, onu hayata bağlayan bir tutkudur. Yaşadığı süreci, yıkılan evini ve kökünden değişen travmatik yaşamını anlatırken izlediğimiz her sahnede boğazımız düğümleniyor.
Ailesiyle birlikte doğduğu topraklara ziyarete giden Mosab, işgalden on gün önceki görüntülerini kendi arşivinden gösteriyor. İşgal günü sabahı, çocuklarını okula götürmek için evden tam çıkarken birkaç savaş uçağı görmesiyle ölümle burun buruna gelir. Hayatları bir anda altüst olan ailenin yaşadıklarını Mosab’ın kendi ağzından dinlememiz, olayların etkisini birinci elden çok daha güçlü hissettirmesini sağlıyor. Filistin’deki işgal sonrası yıkılan evlerin görüntülerini izlerken yalnızca taşların ve duvarların yıkıldığını görmedim. İnsanların anılarının, hayallerinin ve seslerinin de yerle bir olduğuna tanıklık ediyormuşum gibi hissettim. Her kare, savaşın geride bıraktığı sessiz ama ağır bir çığlık gibiydi. Böyle bir hayatta, şiirlerine tutunan Pulitzer ödüllü şair Mosab Abu Toha’nın kendisini ve yaşadıklarını dünyaya aktarmasını izliyoruz. Özellikle dünyanın dört bir yanında şiirlerinin okutulduğunu gördüğüm sahnede tüylerim diken diken oldu.
Özgür Kelimeler: Gazzeli Bir Şair: Sanata Tutunan Bir Adamın Hikayesi
Özgür Kelimeler: Gazzeli Bir Şair belgeselinde anlatılan olayları canlandırmak için animasyon tekniğinden yararlanılmış. Özellikle kare kare çizilerek oluşturulan cel animasyon bölümleri, hikâyedeki soğuk ve sert atmosferle birleşerek izleyici üzerindeki etkiyi önemli ölçüde güçlendirmiş. Mosab’ın anlattığı bölümlerde kullanılan animasyonlar ise belgeselin anlatım derinliğine güçlü bir yorum katıyor. İncelikle çizilen görsel detaylar, belgeselin gerçekçilik hissini daha da artırarak hem duygusal yoğunluğu pekiştiriyor hem de izleyicinin Mosab’ın iç dünyasına daha yakın bir pencereden bakmasını sağlıyor.
Belgeselin sinematografik diline baktığımızda, kurgu bütünlüğünün ve ışık kullanımının ne kadar titiz bir çalışmanın ürünü olduğu açıkça görülüyor. Özellikle Mosab’ın şiirini masanın üzerinde yazdığı sahne ile yatakta oturup doğrudan kameraya baktığı sahnede, atmosfere ağırlık katmak için sarı ışığın karakterin sağ tarafından verilmesi oldukça etkileyici bir tercih. Güçlü uygulanan color grading ise belgeselin görsel tutarlılığını artırarak hem dramatik anlatımını destekliyor hem de izleyiciyi hikâyenin duygusal tonuna daha derin bir şekilde çekiyor.
Özgür Kelimeler: Gazzeli Bir Şair: Sanata Tutunan Bir Adamın Hikayesi
Ses ve müzik tasarımı da benzer şekilde özenle kurgulanmış. Kullanılan her bir müzik parçası, sahnelerin vurgulayıcı anlatımını destekleyerek güçlü bir rol üstleniyor. Özellikle bir sahnede Mosab’ın kendi ağzından dinlediğimiz Arapça şarkı, kurgu bütünlüğüyle birleşerek anlatımın en önemli anlarından birine dönüşüyor. Bu sahnede müziğin duygusal ağırlığı, görüntüyle kurduğu uyum sayesinde hem Mosab’ın içsel kırılganlığını görünür kılıyor hem de izleyiciyi hikâyenin merkezine daha da yaklaştırıyor.
Belgeselde teknik olarak beğendiğim en güçlü taraflardan biri ise font seçimi ve kurgu bütünlüğü. Şiir sözü olarak gösterilen sahnelerde kullanılan el yazısı tarzındaki font, belgeselin kontrast ayarlarında güçlü bir etki bırakmış. Küçük gibi görünen fakat aslında çok önemli bir yeri olan font seçimi, izleyicinin anlatıya yaklaşımını doğrudan etkiliyor.
Özgür Kelimeler: Gazzeli Bir Şair: Sanata Tutunan Bir Adamın Hikayesi
Özgür Kelimeler: Gazzeli Bir Şair, bir çok açıdan belgesel türünün güçlü bir örneği olarak öne çıkıyor.
Belgeselde emeği geçen herkesi tebrik ederim.
